چرا به مسجدسلیمان MIS می گوییم؟ فرشید خدادادیان

چرا به مسجدسلیمان MIS می گوییم؟

فرشید خدادادیان

بچه ی MIS

اگر دوست یا همکار مسجدسلیمانی دارید، احتمالا روی یکی از وسایل شخصی اش، شیشه عقب ماشین، تیشرت یا وسیله ای دیگر، یا تابلویی بر دیوار خانه اش، واژه یMIS را دیده اید. در مسابقات فوتبال و میتینگ های سیاسی و فرهنگی هم آنها معمولا پرچم خود را به همراه دارند. اگر اهل هیچکدام از اینها هم نباشد، حداقل از او شنیده اید که با افتخار می گوید بچه ی MIS است.

MIS مخفف چیست و چرا ما مسجدسلیمانی ها با افتخاری نوستالژیک آنرا تکرار می کنیم؟ پاسخ به این موضوع، متن یادداشت کوتاهی که می خوانید را تشکیل می دهد….

در نخستين سال هاي كشف نفت،  نام مسجدسليمان، در مكاتبات و نامه نگاري‎ هاي اداري، به صورت مخفف و به اين شكل استفاده مي ‎شد. كما اينكه در مكاتبات شركت نفت، حتي واژ‎گاني كوتاه‎تر از اين هم معمولاً مخفف‎سازي مي‎شد كه از جمله آنها مي‎توان به عبارت استفاده از حروف اختصاري AZ براي ناميدن شهر اهواز اشاره كرد.

اما عبارت Masjed Suliman چگونه بهMIS  تبديل شده و حرف  I در بين دو حرف M حرف اول مسجد و S حرف اول سليمان به چه منظور به كار رفته است؟ نکته اين است كه حرف I در اينجا نقش آوانگاري و حرف وصل كننده را دارد. به عبارتي متصل كننده دو بخش اسم مسجدسليمان است و نه چيز ديگر.

اگر چه شباهت اين عبارت با حروف اختصاري عبارت ديگري به نام”سيستم اطلاعات مديريت” (Management Information System)  اين شبهه را به وجود آورده بود كه منظور از عبارت اختصاري MIS، اشاره به اين اصطلاح مديريتي بوده است. برخی مدعی شدند؛ از آنجا كه فعاليت هاي صنعت نفت در آن سال ها در مسجد سليمان متمركز بود، براي ناميدن آن از اين عبارت تخصصي و كاربردي در علم مديريت استفاده شد.حال آن كه چنين تصوري صحيح نيست.

جهت مستند بودن و ارائه مدرك براي عدم بی ارتباط بودن دو واژه MIS به معناي سيستم اطلاعات مديريت و ديگري مخفف نام مسجدسليمان، به سه سند معتبر و دقيق زير اشاره  مي شود.

سند اول: پلاك نصب شده بر شير دهانه چاه F7 كه مدت ها در محل ورودي ساختمان مركزي شركت نفت انگليس (بريتانیک هاوس) در لندن به نمايش عموم گذاشته شده و تصوير آن در صفحه 93 كتاب “رئيس نفت” تأليف علي يعقوبي‎نژاد به چاپ رسيده است. با دقت در اين پلاك در سطح اول آن مشاهده مي‎كنيم كه نام Masjad – I – Sulaiman حك شده است.

به عبارتي اين سند تاييد مي كند كه حرف I حرف اتصال بين دو واژه «مسجد» و «سليمان» است و مخفف‎سازي MIS  نيز از اين عبارت گرفته شده است.

سند دوم: نقشه مربوط به خاورميانه در سال 1901 ميلادي است كه در كتاب تاريخ جهاني نفت (جلد اول) نوشته دانيل يرگين ترجمه غلامحسين صالح‎يار (صفحه267) چاپ گرديده است. در اين نقشه كه به زبان انگليسي نشانه‎گذاري شده است نيز مشاهده مي‎كنيم كه مسجدسليمان با عنوان Masjad – I – Sulaiman قيد گرديده و در اين سند از واژه سيستم اطلاعات مديريت و مشابه آن خبري نيست.

سند سوم:سند سوم قابل ارائه، برگه ‎هاي حقوقي مربوط به ژوئن 1950 ميلادي است كه شركت نفت ايران و انگليس براي كاركنان صادر مي‎نموده و نمونه مذكور را در نخستین كتابم با عنوان”مسجدسليمان نيم قرن چپاول”(صفحه 214) مي‎توان دید. در بالاي اين برگ حقوقي نيز عنوان Masjad – I – Sulaiman ذكر گرديده و مشخص مي‎نمايد كه كاربرد حرف I چه بوده است.

البته ذكر اين نكته بي مناسبت نيست كه استعمال حرف I در بين اسامي دو بخشي مختص نام مسجدسليمان نبوده و حتي در جاهاي ديگر نيز به كار رفته است. كما اينكه در همان نقشه پيش گفته از كتاب تاريخ جهاني نفت نوشته ی ارزشمند دانیل یرگین نيز مي‎ بينيم كه واژه «ميدان نفتون» به شكل Maidan – I – Nafton آمده است.

با استناد به اين اسناد و مدارك مطمئناً جاي شك و شبهه‎ اي در خصوص معناي واژه‎ مورد بحث باقي نمي‎ماند كه MIS مخفف نام مسجدسليمان است و هر كاربرد ديگري براي آن در خصوص مسجدسليمان نمي‎تواند صحيح باشد.

اما اصرار ما برای معرفی خود بعنوان بچه های MIS از یک حسرت نوستالژیک سرچشمه می گیرد. حسرت نوستالژیکی که فعالانه امیدوارم علیرغم تمامی نشدن ها، نگذاشتن ها و نخواستن ها، ما را برای داشتن فردایی بهتر انرژی کار و تلاش ببخشد؛

“مسجدسلیمان”

شهر ماست

و MIS  …

کد اشتراکمان

در ظلم زاده شدیم

در محرومیت پا گرفتیم

و خدا می داند

جز حق خود

هیچ نمی خواهیم!