مجید شمس، با انتشار فهرست متقاضیان حضور در جشنواره فیلم فجر تکلیف گمانهزنیها نسبت به مهمترین رویداد سینمایی سال روشنتر شد و تصمیم سازمان سینمایی و دبیرخانه جشنواره مبنی بر برگزاری این دوره از جشنواره در سایه ویروس کرونا باعث شد تمامی پتانسیل سینمای ایران در بازه تولیدات یکساله در ۱۱۰ فیلم جمع شود.
با مرور فیلمهای ثبت نام شده در جشنواره فیلم فجر ذکر چند نکته برای رسیدن به یکسری آمارها ضروری است:.
در میان آثار ثبت نام شده تنها نام یک انیمیشن به چشم میخورد. انیمیشن سینمایی «پسر دلفینی» به کارگردانی محمد خیراندیش و تهیهکنندگی محمدامین همدانی تنها اثر سینمایی انیمیشن است که در روزهای پایانی مهلت ثبتنام برای حضور در جشنواره فجر نامنویسی کرده است.
طبق فهرستی که از فیلمهای سینمایی متقاضی حضور در جشنواره فیلم فجر منتشر شده، هیچ فیلمی از نسل نخست فیلمسازی در میان کارگردانها دیده نمیشود. داریوش مهرجویی که «لامینور» را آماده نمایش دارد، حاضر به شرکت در جشنواره فیلم فجر نشده و مسعود کیمیایی نیز هنوز در پیشتولید فیلم سینمایی «خائنکشی» به سر میبرد و فیلمبرداری را شروع نکرده. از نسل میانه فیلمسازان نیز تنها شهریار بحرانی در میان کارگردانهای حاضر در جشنواره حضور دارد. بحرانی با «آفتاب نیمه شب» در روزهای پایانی فرم ثبت نام حضور در جشنواره را پر کرده است. نکته جالب این فهرست حضور فیلمی از ضیاالدین دری است که فرزندش نوید دری، آخرین یادگار این سینماگر فقید را به جشنواره فجر فرستاده است.
از میان دیگر فیلمسازان حاضر در جشنواره میتوان به محمدحسین مهدویان با کمدی «شیشلیک» آنهم در دقایق پایانی مهلت نامنویسی، نرگس آبیار با «ابلق» و حمید نعمتالله با «قاتل و وحشی» اشاره کرد. «قاتل و وحشی» سال گذشته آماده شده بود اما به دلیل مشکلات حقوقی بر سر مالکیت اثر نتوانست در جشنواره سی و هشتم حضور پیدا کند و حالا با پشت سر گذاشتن موانع، فرم شرکت در جشنواره سی و نهم را پر کرده است.
علیرضا امینی که چند سالی بود فیلمی از او در اکران و جشنواره حضور نداشت، امسال دست پر آمده و با دو فیلم «راند چهارم» و «رقص دلفینها» غیبت چندسالهاش را موجه کرده است.
محسن قرایی که از آخرین ساختهاش «سد معبر» چهار سال میگذرد، امسال با «بدون همه چیز» که فیلم پربازیگری است و در فضای مورد علاقه او – سینمای اجتماعی – ساخته شده، در جشنواره حضور دارد.
هاتف علیمردانی نیز «ستاره بازی» را با تهیهکنندگی علی سرتیپی به جشنواره فرستاده تا در کنار روحالله حجازی که با «روشن» پس از چند سال دوری از سینما پا به جشنواره گذاشته، جزو کنجکاویبرانگیزهای این دوره باشند.
نکته مهم فهرست فیلمهای متقاضی جشنواره فیلم فجر حضور پررنگ فیلم اولیهاست. هوشنگ گلمکانی (سردبیر ماهنامه فیلم) با «آهو» و حمیدرضا آذرنگ با نخستین ساخته سینماییاش یعنی «روزی روزگاری آبادان» پا به رقابت فجر سی و نهم گذاشتهاند.
محمدامین کریمپور، چهره مطرح اینستاگرامی که بر سر نحوه پروانه ساخت فیلمش حرف و حدیثهای زیادی بود، با «حکم تجدید نظر» در جشنواره حاضر شده است. ستاره اسکندری هم دیگر بازیگری است که همانند آذرنگ اولین تجربه فیلمسازیاش را پشت سر میگذارد و با «خورشید آن ماه» در جشنواره حاضر شده است.
«گیجگاه» ساخته عادل تبریزی، «خط فرضی» ساخته فرنوش صمدی، «زاوالا» ساخته ارسلان امیری و «مصلحت نظام» به کارگردانی حسین دارابی هم از دیگر فیلمهای اول کنجکاویبرانگیز جشنواره امسال محسوب میشوند.
علی عطشانی با دو فیلم «کوسه» و «سلفی با دموکراسی» به همراه حامد محمدی که با «چپ راست» به جشنواره امسال آمدهاند، کفهی فیلمهای کمدی این دوره را سنگین کردهاند. شاید یکی از دلایل حضور فیلمهای کمدی در این دوره از جشنواره نبود فرصت اکران به دلیل شیوع ویروس کرونا باشد که صاحبان آثار ترجیح دادهاند بهجای نمایش عمومی، فیلمهایشان را با فرصت تبلیغاتی جشنواره فجر به مخاطب عرضه کنند.
سازمان سینمایی اوج که زیرمجموعه سپاه پاسداران به حساب میآید و سال گذشته رکورددار حضور در جشنواره فجر بود، امسال تنها با فیلم «اوج۱۱۰» که به زندگی سرلشکر ستاری میپردازد، با کارگردانی سیاوش سرمدی پا به جشنواره فجر گذاشته است.
به نظر میرسد در این دوره از جشنواره فیلم فجر باید منتظر حضور پرتعدادتری از فیلم اولیها باشیم. در آخرین دوره جشنواره فیلم فجر دولت دوازدهم؛ درست در جایی که خبری از فیلمسازان قدیمی نیست و ویروس کرونا همه چیز را تحتالشعاع قرار داده است؛ سینمای ایران با آخرین ساختههایش تلاش میکند سال سخت سینمایی را با یک تجربه متفاوت به پایان ببرد.
در اینجا نام ۱۱۰ فیلم شرکت کننده در جشنواره، بهمراه نام کارگردان و نام تهیه کننده فیلم، برای علاقمندان آورده شده است.